ثواب روزه غدیر و نماز عید غدیر
از جمله اعمالی که اهل بیت علیهم السلام بسیار در این روز تأکید به انجام آن کردند، روزه است. امام صادق علیه السلام در حدیثی در اهمیت روز? روز عید سعید غدیر میفرماید:
روزه در روز غدیر خم معادل روزهی تمام عمر دنیاست، اگر کسی به اندازه تمام عمر دنیا زنده بماند و تمام آن را روزه بگیرد ثواب آن به اندازه ثواب روزه در روز غدیر است و روزه روز غدیر نزد خداوند عزوجل معادل صد حج و صد عمره مقبول است و روز غدیر عید بزرگ الهی است و خداوند عزوجل هیچ پیغمبرى را مبعوث نکرده مگر آنکه این روز را عید گرفته و حرمت آن را دانسته و نامش در آسمان روز عهد معهود و نامش در زمین روز میثاق مأخوذ و جمع مشهود است.
متن حدیث:
الْحُسَیْنُ بْنُ الْحَسَنِ الْحُسَیْنِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى الْهَمْدَانِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ حَسَّانَ الْوَاسِطِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ الْعَبْدِیُّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقَ ع یَقُولُ: صِیَامُ یَوْمِ غَدِیرِ خُمٍّ یَعْدِلُ صِیَامَ عُمُرِ الدُّنْیَا لَوْ عَاشَ إِنْسَانٌ ثُمَّ صَامَ مَا عَمَرَتِ الدُّنْیَا لَکَانَ لَهُ ثَوَابُ ذَلِکَ وَ صِیَامُهُ یَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی کُلِّ عَامٍ مِائَةَ حَجَّةٍ وَ مِائَةَ عُمْرَةٍ مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ وَ هُوَ عِیدُ اللَّهِ الْأَکْبَرُ وَ مَا بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ نَبِیّاً قَطُّ إِلَّا وَ تَعَیَّدَ فِی هَذَا الْیَوْمِ وَ عَرَفَ حُرْمَتَهُ وَ اسْمُهُ فِی السَّمَاءِ یَوْمُ الْعَهْدِ الْمَعْهُودِ وَ فِی الْأَرْضِ یَوْمُ الْمِیثَاقِ الْمَأْخُوذِ وَ الْجَمْعِ الْمَشْهُودِ.
* تهذیب الأحکام، ج 3، ص 143
مفضّل بن عمر گوید به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: سرورم مرا به روزه آن روز (غدیر خم) أمر میکنید؟ حضرت سه مرتبه فرمود: آری به خدا قسم.
متن حدیث:
مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الطِّرَازِیُّ فِی کِتَابِهِ بِإِسْنَادِهِ الْمُتَّصِلِ إِلَى الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ ... سَیِّدِی تَأْمُرُنِی بِصِیَامِهِ قَالَ لِی إِی وَ اللَّهِ إِی وَ اللَّهِ إِی وَ اللَّهِ
إِنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی تَابَ اللَّهُ فِیهِ عَلَى آدَمَ ع فَصَامَهُ [فَصَامَ ] شُکْراً لِلَّهِ
وَ إِنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی نَجَّى اللَّهُ تَعَالَى فِیهِ إِبْرَاهِیمَ ع مِنَ النَّارِ فَصَامَ شُکْراً لِلَّهِ تَعَالَى عَلَى ذَلِکَ الْیَوْمِ
وَ إِنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی أَقَامَ مُوسَى هَارُونَ ع عَلَماً فَصَامَ شُکْراً لِلَّهِ تَعَالَى ذَلِکَ الْیَوْمَ
وَ إِنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی أَظْهَرَ عِیسَى ع وَصِیَّهُ شَمْعُونَ الصَّفَا فَصَامَ شُکْراً لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِکَ [عَلَى ذَلِکَ ] الْیَوْمِ
وَ إِنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی أَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلِیّاً لِلنَّاسِ عَلَماً وَ أَبَانَ فِیهِ فَضْلَهُ وَ وَصِیَّهُ فَصَامَ شُکْراً لِلَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى ذَلِکَ الْیَوْمِ وَ إِنَّهُ لَیَوْمُ صِیَامٍ وَ قِیَامٍ وَ إِطْعَامٍ وَ صِلَةِ الْإِخْوَانِ وَ فِیهِ مَرَضَاتُ الرَّحْمَنِ وَ مَرْغَمَةُ الشَّیْطَان.
* إقبال الأعمال (ط - القدیمة)، ج 1، ص 466
ثواب روزه و کیفیت نماز عید غدیر
عن علی بن الحسین العبدی قال: سمعت أبا عبد الله الصادق (علیه السلام) یقول: صیام یوم غدیر خم یعدل صیام عمر الدنیا - إلى أن قال - وهو عید الله الأکبر، وما بعث الله نبیا إلا وتعید فی هذا الیوم وعرف حرمته، واسمه فی السماء: یوم العهد المعهود، وفی الأرض: یوم المیثاق المأخوذ والجمع المشهود، ومن صلى فیه رکعتین یغتسل عند زوال الشمس من قبل أن تزول مقدار نصف ساعة یسأل الله عز وجل، یقرأ فی کل رکعة سورة الحمد مرة، وعشر مرات (قل هو الله أحد)، وعشر مرات آیة الکرسی، وعشر مرات (إنا أنزلناه)، عدلت عند الله عز وجل مائة ألف حجة، ومائة ألف عمرة، وما سأل الله عز وجل حاجة من حوائج الدنیا وحوائج الآخرة إلا قضیت کائنا ما کانت الحاجة، وإن فاتتک الرکعتان والدعاء قضیتها بعد ذلک ومن فطر فیه مؤمنا کان کمن أطعم فئاما فئاما وفئاما، فلم یزل یعد إلى أن عقد بیده عشرا، ثم قال: وتدری کم الفیام؟ قلت: لا، قال: مأة ألف کل فیام، وکان له ثواب من أطعم بعددها من النبیین والصدیقین والشهداء فی حرم الله عز وجل، وسقاهم فی یوم ذی مسغبة، والدرهم فیه بألف ألف درهم، قال: لعلک ترى أن الله عزوجل خلق یوما أعظم حرمة منه؟! لا والله، لا والله، لا والله، ثم قال:
ولیکن من قولکم إذ التقیتم أن تقولوا: الحمد لله الذی أکرمنا بهذا الیوم، وجعلنا من الموفین بعهده إلینا، ومیثاقنا الذی واثقنا به، من ولایة ولاة أمره، والقوام بقسطه، ولم یجعلنا من الجاحدین والمکذبین بیوم الدین، ثم قال: ولیکن من دعائک فی دبر هاتین الرکعتین أن تقول وذکر الدعاء طویلا.
وسائل،ج8،ص89 و 90
از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرمود: ثواب روزه روز عید غدیر به اندازه روزه تمام دنیاء، یعنی تمام عمر انسان است نه به اندازه روزه تمام انسانها، تا اینکه فرمود: عید غدیر عید اکبر است، هر پیامبری آمده این روز را عید اعلام کرده است، هر پیامبر که آمده است این عید را محترم شمرده است.
این عید نزد ملایکه در آسمان به عنوان یوم العهد المعهود است، و در ارض به عنوان یوم المیثاق المأخود، والجمع المشهود، اگر کسی دو رکعت نماز در این روز بخواند، به این صورت که در عید غدیر نیم ساعت به ظهر مانده غسل کند،دعاء کند و این دو رکعت به این صورت باشد که در هر رکعتی یک مرتبه حمد، سه تا ده تا، ده مرتبه قل هوالله و ده مرتبه آیت الکرسی و ده مرتبه انا انزلنا.
بنده خدا هر حاجتی بخواهد حاجتش رواست هرچه باشد این حاجت،اگر نماز را نخواندی و دعا نکردی، بعدا قضاء کن، اگر کسی مؤمنی را اطعام کند، مثل کسی است که اطعام کرده فئام را تا ده فآم، بعد فرمود: می دانی فآم چیست؟ گفتم: نه! فرمود: هر فآم صدهزار تا است، و مثل کسی است اطعام کند پیامبران و صدقین و شهداء را فی حرم الله، نه مسجدالحرام، بلکه مطلق حرم را می گوید، و در روز سختی به اینها آب بدهد،به راوی حضرت می فرماید تو فکر میکنی خداوند روزی مهمترین از روز خلق کرده، لا والله، لاوالله، لا والله، از این روز بزگتر درعالم نداریم،پس فرمود وقتی در روز غدیر به هم می رسید بگویید الحمدالله الذی اکرمنا بهذا الیوم و جعلنا من الموفین بعهده الینا و میثاقنا الذی و اثقنا به من ولایت ولاة امره القوام باذنه و لم نجعلنا من الجاهلین المکذبین بیوم الدین